Stanowisko PSC w sprawie raportu NIK

W dniu 11 stycznia 2019 r. Najwyższa Izba Kontroli opublikowała na swojej stronie podsumowanie wyników kontroli prowadzonej w 2018 roku w spółkach celowych utworzonych przez jednostki naukowe. Aktualność zatytułowana została „Spółki celowe – bez celu”.  Temat podchwycony został następnie przez ogólnopolskie media, które w oparciu o tak sformułowany tytuł oraz tekst wprowadzenia do aktualności, przygotowały własne teksty, pisząc o „krytycznej ocenie transferu wiedzy i technologii przez spółki jednostek naukowych” (Nauka w Polsce), „słabej współpracy nauki z biznesem” (Onet.pl i Rzeczpospolita), „słabych efektach spółek w transferze wyników badań do gospodarki” (WP.pl i Wyborcza.biz).

Po szczegółowym zapoznaniu się z Raportem Najwyższej Izby Kontroli, Porozumienie Spółek Celowych stwierdza, co następuje:

Nie możemy zgodzić się z narracją Raportu, który wprowadza w błąd odbiorcę, przenosząc z jednostek naukowych na spółki celowe odpowiedzialność za generowanie wysokiej jakości wyników prac naukowych. Użyte w raporcie stwierdzenia (w tym tytuły prasowe): „Spółki celowe – bez celu”, „Działalność spółek (…) nie była skuteczną metodą transferu wyników”, „Spółki (…) nie dysponowały wynikami badań czy technologią (…), na które było rzeczywiste zapotrzebowanie gospodarcze.”
są w naszej ocenie nieprawidłowe.

Wobec braku zgody na niesłuszną i krzywdzącą formę narracji zastosowanej w raporcie, powyższe trzy fakty, a jednocześnie nie podważając merytorycznej części raportu NIK, Porozumienie Spółek Celowych wnosi o dokonanie stosownych korekt w brzmieniu tytułu i wstępu do raportu pokontrolnego zamieszczonego na stronie https://www.nik.gov.pl/.

Zwracamy uwagę, iż wykorzystana przez NIK narracja niesie za sobą negatywne konsekwencje:

  1. Nie daje wyraźnego sygnału czytelnikom, że potencjał komercjalizacyjny nie leży bezpośrednio w spółce celowej, a w jej jednostce macierzystej (uczelnia, instytut badawczy);
  2. Stawia spółki celowe w złym świetle, szczególnie w sytuacji dynamicznie rozwijanej przez nie współpracy z partnerami biznesowymi. Spółki celowe – jako biznesowe ramię swoich jednostek macierzystych – bazują nie tylko na wiedzy i kompetencjach pozyskanych z jednostek macierzystych, ale również na budowanym przez lata na rynku wizerunku, a raport NIK, bezpodstawnie i bezpośrednio w tenże uderza;
  3. Raport nie jest miarodajnym źródłem wiedzy o skali i efektach działalności spółek. Celem wsparcia niniejszego stanowiska została przygotowana wewnętrzna analiza sześciu losowo wybranych spółek celowych spośród członków Porozumienia Spółek Celowych. Uzyskane wyniki pokazują znacznie szersze spektrum działań i efektów niż zaprezentowane w raporcie NIK. Ocena zasadności i korzyści powołania i funkcjonowania spółek celowych nie może abstrahować od tych faktów.

Szczegóły znajdują się w w oficjalnym stanowisku

Źródło: www.psc.edu.pl